Barst! Er zit een scheur in mijn muur, wat nu?

“Goh, geen zorgen over scheuren in het stucwerk! In de meeste gevallen zijn ze niet gevaarlijk omdat ze niet verantwoordelijk zijn voor het houden van het huis bij elkaar. Bovendien zijn ze makkelijk op te lossen. De oorzaak van deze scheuren? Meestal is het gewoon het materiaal dat krimpt, zoals bij net verbouwde of nieuwbouwwoningen. Klinkt al een stuk beter, toch?”

“Scheuren in het stucwerk, hoe komen die nou eigenlijk tot stand? Het is een kwestie van verschillende materialen met verschillende uitzettingscoëfficiënten. Als deze materialen anders reageren op warmte en kou, kunnen scheuren ontstaan. Maar geen zorgen, het oplossen van deze scheuren is een fluitje van een cent! Een stukadoor kan je helpen bij het opvullen en opnieuw stuken van de scheur. Als de stuc droog is, is het tijd om de muur opnieuw te schilderen. Let wel, het kan zijn dat de scheur op een dag weer een beetje terugkomt, maar geen zorgen, deze scheuren zijn meestal niet gevaarlijk omdat ze niet belangrijk zijn voor het huis.”

“Een scheur in de muur, oh oh! Maar geen paniek, want het is vaak niets om je zorgen over te maken. Een van de oorzaken van deze scheur kan zijn dat het huis een beetje verzakt is, net als wanneer iemand langs je rent op het strand en je been in het zand wegzakt (dit is fundering die op het zand staat, ook wel fundering ‘op staal’ genoemd). Soms komt het door een aanbouw die aan het huis trekt. Maar geen zorgen, deze scheuren zijn makkelijk op te lossen en houden het huis niet bij elkaar.”

Deze binnenmuur scheurtjes zijn het gevolg van een onevenwichtige druk. Maar wat gebeurt er precies op de verdieping boven jou? Is er zwaar materiaal, zoals beton of zware kasten? Of zijn er trillingen die afkomstig zijn van boven? Maak je geen zorgen, deze scheurtjes zijn meestal ongevaarlijk en eenvoudig op te lossen. Laat een stukadoor het voor je oplossen of probeer het zelf met een flexibele kit die overschilderbaar is.

“Denk aan je huis als een oud schat, met verhalen en kenmerken die zijn verweven in de muren. Sommige woningen hebben nog een oud stuc op riet plafond, dat is als een soort tijdmachine naar het verleden. Het riet is vastgebonden met metaaldraadjes en door de jaren heen, door extra belasting, drukt het metaaldraad op het stucwerk, veroorzakend scheurtjes. Maar geen zorgen, deze scheurtjes zijn niet constructief en zijn een verhaal op zich. Je kan ze verbergen met glasvliesbehang en overschilderen, zodat ze altijd een stukje verleden blijven in je huis.”

Als je scheuren ziet in je betonnen plafond of vloer, is het belangrijk om ze serieus te nemen. Deze scheuren kunnen wijzen op problemen met de wapening of dat de vloer te zwaar belast is. Scheuren in het midden van de overspanning zijn extra zorgelijk en moeten nader onderzocht worden, omdat hier het grootste “buigmoment” optreedt. Dit resulteert in trekspanningen in het beton aan de onderkant van de vloer.

Er zijn verschillende redenen waarom betonnen vloeren gevaarlijk kunnen zijn: te weinig betonstaal, slechte aanleg van het betonstaal, roest door verkeerde stoffen in het beton of een te zware belasting. Als je dergelijke scheuren ziet, is het belangrijk om direct een bouwkundig specialist in te schakelen voor nader onderzoek.

Scheuren kunnen door zetting ontstaan. Als ze alleen binnen zichtbaar zijn en buiten niets te zien is, is dat in de meeste gevallen niet bezorgdwekkend. Dit betekent dat er een “dilatatie” heeft plaatsgevonden, wat betekent dat de muur niet te lang uit één stuk mag bestaan. Neem bijvoorbeeld een kijkje bij de gevel van nieuwbouwwoningen, je zult zien dat er om de zoveel meter een kleine tussenruimte zit. Dit is om te voorkomen dat de muur scheurt door de werking van het materiaal en/of zettingen. In veel oude huizen ontbreekt deze tussenruimte, waardoor er een scheur kan ontstaan die een natuurlijke “dilatatie” creëert.

Dilatatie is het proces waarbij een muur of constructie uitzet door de werking van het materiaal en/of zettingen. Dit kan leiden tot scheuren als er geen tussenruimtes in de muur zijn om deze uitzetting op te vangen.

Als je meerdere diagonale scheuren in de gevel ziet, is het tijd om alarm te slaan. Dit type scheuren kan wijzen op ernstige problemen met de fundering of grondverzakkingen. Je zult ze vaak zien lopen richting ramen en gevelopeningen. Het is belangrijk om snel een bouwkundige specialist in te schakelen voor verder onderzoek.

Als je horizontale scheuren in de buitenmuur ziet en ook 1 of meer diagonale scheuren, dan kunnen dit tekenen zijn van funderingsproblemen. Het kan ook komen door de druk van het dak op de gevel, wat ‘spatkrachten’ genoemd wordt. Als er iets mis is met de constructie onder het dak, kunnen er horizontale scheuren ontstaan. Als je stenen in de muur ziet die naar buiten steken, is dit een extra aanwijzing. Het is in beide gevallen verstandig om direct een bouwkundig specialist in te schakelen voor verder onderzoek.

Verticale scheuren in de buitenmuur kunnen veroorzaakt worden door “thermische lengteverandering”. Dit betekent dat de buitenmuur uitzet en krimpt door temperatuurwijzigingen. Als de buitenmuur te lang is, zonder tussenruimtes, kan dit leiden tot trekkrachten en een verticale scheur. Sommige scheuren zijn onschuldig, maar kunnen groter worden over tijd door afbrokkelend metselwerk. Het is het beste om zo’n scheur in de muur af te werken door een dilatatievoeg of rugvulling te maken. Raadpleeg een bouwkundig specialist voor advies.

Scheuren boven ramen kunnen slecht nieuws betekenen. Dit is omdat de latei (houten, betonnen of stalen ligger) die het metselwerk boven het raam ondersteunt, niet meer in staat is om de last op te vangen. Het is mogelijk dat de latei vervangen moet worden door een sterkere versie. Raadpleeg in dit geval een bouwspecialist.

Zijn er scheuren boven je ramen in de vorm van een “V”? Dit is een minder ingrijpende kwestie. Deze scheuren zijn gerelateerd aan je latei (de houten, stalen of betonnen “balk” boven je raam die het metselwerk ondersteunt). Bij warmte uitzetten, wordt de latei langer. Maar om dit te kunnen, moeten er aan de uiteinden van de latei stootvoegen zijn die de uitzetting toelaten. Als deze niet aanwezig zijn of verstopt, kan de latei niet uitzetten en drukt hij op het metselwerk boven je raam, waardoor scheuren ontstaan. De oplossing is om de stootvoegen te verwijden en eventueel een “oplegvilt” of “glijfolie” toe te voegen voor beter bewegingsvermogen. Raadpleeg hiervoor een bouwkundig specialist.